Jurassic World – spoiler alert!

Tenzij je de laatste weken onder een steen hebt geleefd kan je niet ontgaan zijn dat er, na 14 lange jaren wachten, eindelijk weer een nieuw deel is toegevoegd aan de Jurassic Park franchise: Jurassic World.

En als je een blog bijhoudt over schepping en evolutie ontkom je er natuurlijk niet aan om ook een paar woorden aan de dino’s van het witte doek te wijden. Vooraf even een waarschuwing: als je de film nog niet hebt gezien, en je wilt niet weten wat er gebeurt, dan is dit het moment om weg te klikken.

Nee, echt. Ik meen het. Nu.

Jurassic Park
Nog steeds hier? Mooi! Dat betekent dat je de film al hebt gezien of dat het je niets uit maakt wat er in het verhaal gebeurt (ga je schamen, in dat laatste geval). In 1993 verscheen Jurassic Park in de bioscoop. De producenten hadden hun best gedaan om een schijnbaar plausibel wetenschappelijk verhaal neer te zetten: men zou stukjes dino-DNA uit bloed van muggen hebben geïsoleerd en aangevuld met kikker-DNA. Logisch, toch? Nou ja, in praktijk werkt dit natuurlijk niet. Om te beginnen hebben we alleen maar een paar kleine stukjes dino-DNA. Niet eens een hele streng. En daar zitten gaten tussen, die moeten worden opgevuld. Dat kan alleen maar met dino-DNA. Maar goed, stel dat je zo ver komt, dan moet het DNA in een eicel worden ingebracht. Een dino-eicel, welteverstaan. Maar die kun je alleen maar in levende dino’s vinden. Zie je het probleem? Je hebt een dino nodig om dino’s te maken.

In de film lukt het, en wordt er een compleet dino-attractiepark gemaakt. Dat is natuurlijk vragen om problemen, en nadat een paar b-karakters een bloedige dood vinden wordt het park verlaten.

20 jaar later
Laten we even de gebeurtenissen van film 2 en 3 parkeren, en 20 jaar verder gaan in de tijd. Het park wordt weer opnieuw geopend, alles loopt lekker. Maar er zijn altijd mensen die meer willen. Dus gaan ze sleutelen met dino-DNA (want dat pakte de eerste keer natuurlijk ook geweldig goed uit). De nieuwe dino wordt Indominus rex genoemd, en is zo ongeveer een samenraapsel van al wat tanden heeft en het stempel ‘prehistorisch’ draagt, en dan nog een paar moderne dieren. Zoals je kunt verwachten bij een film als deze duurt het niet lang voor I. rex (zou zou het beestje dan moeten heten als je het afkort) uit haar kooi breekt en lekkere hoeveelheid chaos aanricht in het volgepakte attractiepark.

Raptors
Natuurlijk kunnen bij elke Jurassic Park film de velociraptors niet ontbreken. Ze zijn een beetje te groot vergeleken met de fossielen, maar regisseur Colin Trevorrow heeft ze in elk geval niet volgeplakt met die belachelijke veren die tegenwoordig zo in zijn. Feit is, dat er nog nooit veren of veer-achtige structuren zijn gevonden bij een velociraptor. Alleen bij dino’s die verwant worden geacht aan de raptors. Mensen die in evolutie geloven verwachten dat vogels van dino’s afstammen, en dat je dat dus ook in het fossielenbestand zou moeten zien. Ondanks de vele (misleidende) artists impressions en museum displays hebben de raptors in Jurassic World dus gewoon schubben.

Formaat raptors Jurassic World

Replica raptorklauw (ware grootte)

Begrijp me niet verkeerd, het zou voor het scheppingsmodel helemaal niet uitmaken als raptors (of welke dino dan ook) daadwerkelijk veren had. God heeft wel meer rare beesten geschapen. Dat vleermuizen vleugels hebben wil niet zeggen dat ze daarmee verwant zijn aan vogels. Of dat dolfijnen een gladde huid hebben, dat ze verwant zijn aan haaien. Wat mij betreft mogen dino’s dus gewoon veren hebben. Maar beeld ze dan wel af bij de soorten waar ze ook echt bij gevonden worden.

De dino-tot-vogel evolutie zit subtiel in de film verwerkt. Zo zie je in de openingsscène een close-up van een “dinopoot” die neer komt, maar dat blijkt dan een vogelpoot te zijn.

Size matters
De velociraptors zijn niet de enige dino’s die een factor twee te groot uit vallen. De T. rex is ook wat aan de grote kant, hetzelfde formaat als in de eerdere films. En weet je nog hoe in Jurassic Park een jeep net aan de tyrannosaurus kon ontsnappen? Blijkbaar heeft Rexie wat weinig lichaamsbeweging gehad, want een dame op hoge hakken kon haar deze keer gemakkelijk voor blijven.

Qua grootte spant de mosasaurus echter   de kroon. Het grootste mosasaurusfossiel dat je kunt bezichtigen is 13 meter lang, en ze konden mogelijk de 18 meter halen. Een flinke knaap, maar die valt in het niet bij de filmversie. Die is namelijk minstens twee keer zo groot, gebaseerd op de afmetingen van de mensenhaai die als voer dient (wacht even, mensenhaaien zijn toch een bedreigde diersoort?!?).

Zacht weefsel
De regie kon het blijkbaar ook niet laten om even te verwijzen naar dr. Mary Schweitzer. Deze paleontologe werd beroemd (berucht?) vanwege haar ontdekking van zacht, ongefossiiseerd weefsel in een T. rex. Zacht weefsel duidt op een lage ouderdom, en er zijn op het moment creationistische onderzoeken gaande om dat verder uit te diepen. Maar Schweitzer is fan van miljoenen jaren, en moet dus een manier vinden voor zacht weefsel om zo lang bewaard te blijven. Ze denkt dat gevonden te hebben met ijzerradicalen. Een paar sterk vereenvoudigde lab-experimenten toonden aan dat je inderdaad ijzer (roest) kunt krijgen in bloedvaten. Dat zou dan uit hemoglobine komen, en er voor zorgen dat de structuren bewaard bleven. Maar zacht weefsel wordt ook juist gevonden op plaatsen waar helemaal geen ijzer wordt gevonden, zoals in het botweefsel van een triceratopshoorn.

Handje vol
Wat de Jurassic Park films siert, in mijn ogen, is dat evolutie en miljoenen jaren niet heel dik er boven op wordt gelegd. In Jurassic World heb ik maar een vijftal keren gehoord over evolutie of miljoenen jaren. Een handje vol, niet meer.

Referenties

“Where’s the goat?”

Wat ik sterk vond aan Jurassic World is dat er een heel aantal referenties naar de eerste film in zitten. De beide films spelen zich op hetzelfde eiland af (Isla Nublar, Site A), terwijl de delen 2 en 3 zich op Site B (Isla Sorna) afspelen. De T. rex wordt op dezelfde manier gevoerd (een geit aan een paaltje gebonden), de kinderen (er zijn altijd kinderen) komen in het oude, overwoekerde bezoekerscentrum waar ze een jeep opknappen en zelfs nog een nachtkijker tegenkomen. Er is zelfs een medewerker in de controlekamer met een Jurassic Park t-shirt.

Jurassic Galaxy?
Hoewel de film is afgesloten aan het eind, staat de deur voor een vervolg nog wel op een kier. Eén van de bad guys weet namelijk te ontkomen met een heel koffer vol genetisch gemanipuleerde hybride dino-cellen. Als het waar is dat de Jurassic Park franchise de Super Mario franchise opvolgt qua naamgeving (1) dan zullen er nog heel wat nieuwe monsters voorbij komen in Jurassic Galaxy.

Eindoordeel
Jurassic World is zeker vermakelijk, en een must-see voor alle dino-liefhebbers. Wetenschappelijk gezien staat de film echter wat ver van de werkelijkheid, en je moet even door de evolutie-indoctrinatie zien heen te prikken. Het plot lijkt wel wat op de eerste film, en er zit ook een trend in dat de dino’s steeds enger moeten worden (de eerste film had 1 tyrannosaurus, de tweede film had er 2, toen kreeg je de spinosaurus en nu Indominus rex). Het grote gevecht op het einde was visueel erg goed neergezet, alleen een beetje jammer dat de mosasaurus er als een deus ex machina bij werd gehaald om de boel op te knappen. Alles bij elkaar genomen zou ik deze film een 7,5 geven: hij is vermakelijk en visueel goed, maar laat qua plot en wetenschappelijke achtergronden nog wat te wensen over.

Shalom,

-GJ

(1) De volgorde van de Super Mario Bros spellen is: Super Mario Bros; Super Mario Bros: the Lost Levels; Super Mario Bros III; Super Mario World; Super Mario Galaxy. Mogelijk gewoon toeval, maar de overeenkomst is grappig om te zien.