Christelijk bijgeloof

Er moet me iets van het hart. Steeds vaker erger ik mij aan christenen die in allerlei nutteloos bijgeloof verzanden. Sommige versies van christelijk bijgeloof bestaan al eeuwenlang, andere zijn nieuw en helemaal hip. Dit is niet als uitputtende lijst bedoeld, maar ik wil er wel een paar dingen uitlichten.

Allereerst, wat is bijgeloof? Nou, het woord zegt het al. Het is geloof, wat je erbij hebt. Geloof naast je reguliere geloof. Als je het over ‘bijgeloof’ hebt, gaan de gedachten al snel naar middeleeuwse heksenvervolgingen, demonologie of het aanbidden van allerlei afgoden. Bijgeloof, dat was iets van vroeger. Dat gebeurt toch niet meer in ons nuchtere Nederland? Nou, reken maar!

Wetticisme
Misschien wel een van de hardnekkigste vormen van bijgeloof is het wetticisme. Het geloof dat je, naast de reddende boodschap van het Evangelie (geloof in Jezus als je Verlosser en je wordt gered) allerlei dingen moet doen – of laten – om door God aangenomen te worden. Veel niet-christenen hebben het idee dat alle christenen wettisch zijn aangelegd. “O, je bent christen? Dan moet je toch elke zondag naar de kerk? Dan mag je toch geen plezier maken?” Natuurlijk roept de Bijbel ons meermalen op ons niet over te geven aan allerlei genotzuchtig gedrag. Maar dat is niet de kern van het geloof. Christenen die allerlei wetjes strak naleven zijn geen haar beter als christenen die dat niet doen. In Gods ogen hebben we allemaal gezondigd, en kan niemand van ons zonder een Redder (Romeinen 3:23). Een paar geboden en verboden veranderen daar niets aan. Behalve dat het het Evangelie in de weg staat en barrières opwerpt voor buitenkerkelijken om de weg naar God te vinden.

Oosterse geneeswijzen en new age
Veel oosterse geneeswijzen hebben een occulte basis. Als christen zou je je daar verre van moeten houden. Toch kom ik in mijn werk regelmatig in contact met christenen die doodleuk vertellen dat ze aan yoga doen, naar een magnetiseur zijn geweest of geneeskrachtige kristallen hebben aangeschaft. En een van de dingen die ik vaker hoor als ik met mensen over mijn blote voeten praat, is dat ik dan meer “contact met de aarde” zou hebben. Er heerst een (onwetenschappelijke) opinie dat direct huidcontact met de aarde allerlei gezondheidsvoordelen zou hebben, en voor je het weet gaat het over ‘aardstralen’ en ander zweverig geneuzel. Er is er maar Eén die genezing biedt, Jezus Christus. Alle andere geestelijke geneeswijzen komen uit een verkeerde bron.

Eindtijdvoorspellingen
Weer zo’n gouwe ouwe. Volgens de Wikipediapagina met eindtijdvoorspellingen heb ik er in de ruim 30 jaar dat ik op deze planeet rondwandel al bijna 50 overleefd (toegegeven, niet alle voorspellingen werden door christenen gedaan). Ik geloof zeker dat Jezus op een dag terugkomt, en ik leef in de verwachting dat dat tijdens mijn leven kan gebeuren (wat, Bijbels gezien, een gezonde christelijke houding zou moeten zijn). Maar ik geloof ook dat je de datum niet kunt voorspellen. Elke voorspelling die niet uitkomt, maakt het christendom minder geloofwaardig, en hindert, net als het wetticisme, de verkondiging van het Evangelie.

Complottheorieën
Om de een of andere reden zijn veel christenen ontzettend goedgelovig. Ik wil graag dat iedereen goed gelovig is (wat twee betekenissen heeft, het goede geloven, en een degelijk geloof hebben). Te vaak worden allerlei complottheorieën door christenen voor zoete koek geslikt. Chemtrails, HAARP, 9/11, de maanlandingen… Ik heb me, toen ik net tot geloof was gekomen, ook met deze zaken bezig gehouden. Daar heb ik twee dingen van geleerd. Ten eerste zijn die complottheorieën echt supermakkelijk te ontkrachten (maar als je erin zit wil je niet naar die argumenten luisteren). Ten tweede ging dit bijgeloof een grotere plek innemen dan het ‘hoofdgeloof’, mijn relatie met God. Hoe ik bij die complottheorieën terechtkwam? Via christelijke sites!

Platte aarde
Jazeker, ook de vorm van de aarde hoort in dit rijtje thuis. Het begint vaak met een complottheorie: alle medewerkers van de NASA (en de ESA en alle andere ruimtevaartorganisaties) liegen ons voor. Met behulp van misleidende plaatjes en filmpjes wordt duidelijk gemaakt dat de echte vorm van de aarde geen bol is, maar een platte schijf. Iedereen die natuurkunde in de bovenbouw heeft gehad kan met zijn ogen dicht de gaten in de platte-aarde-argumenten aanwijzen. Wat deze moderne mythe (want dat is het, men geloofde vroeger helemaal niet in een platte aarde) hardnekkig maakt onder christenen, is dat er ook een hele serie uit de context getrokken Bijbelteksten bij wordt gehaald.

Joodse feesten
Steeds meer christenen lijken zich vandaag de dag over te geven aan een moderne vorm van wetticisme. Dat betreft het vieren van feesten. De Bijbel noemt in met name Leviticus 23 een aantal feesten die de Israëlieten verplicht (hoor je hoe wettisch dat woord klinkt…?) moesten houden. Een heleboel christenen nemen die feesten vandaag de dag ook over. Daarbij volgen ze de moderne joodse gebruiken, als een soort omgekeerd messiaans jodendom. Als gevolg hiervan worden ook traditionele christelijke feesten, met name Kerst, de deur uit gedaan. Hierbij wordt dan nog even gewezen op ‘heidense symboliek’.
Ik vraag me af of die christenen ook de sabbat vieren, of dat ze wel lekker hypocriet elke zondag in de kerk zitten… En als je dan toch wettisch wilt zijn, doe het dan ook gelijk helemaal goed. Geen frikadel meer, bijvoorbeeld. Een bacon cheeseburger is natuurlijk dubbel verkeerd. En als we het dan toch over eten hebben…

Doorgeslagen vegetariërs/veganisten
Mensen moeten helemaal zelf weten wat ze eten. Prima wanneer christenen vegetariër of veganist worden, maar daarvoor kun je je niet op de Bijbel beroepen. We hebben, via Gods verbond met Noach, een Bijbelse opdracht om vlees te eten (die nergens herroepen is). Begrijp me niet verkeerd, ik zeg helemaal niet dat je als christen vlees moet eten. Daarbij is het zeker goed om bewust je vlees te kiezen of een (paar) dag(en) per week geen vlees te eten. Maar christenen die geen vlees eten en dat vooral ook aan iedereen moeten laten merken, dat werkt een beetje op mijn allergie. En daarin ben ik niet de enige.

En de schepping dan?
Al deze dingen leiden in meer of mindere mate (afhankelijk van de persoon die ze beoefent, natuurlijk) af van het Evangelie. Kun je dat niet ook zeggen van ‘mijn’ strijd tegen de evolutietheorie? Nee. In feite is dat dezelfde strijd: een zoektocht naar de Waarheid (hoofdletter intentioneel). We moeten ons als christenen niet allemaal mee laten slepen in allerlei onzinnige dingetjes, waarbij je de ander veroordeelt (want dat is vaak waarin het uitmondt). De discussie schepping-evolutie is geen bijzaak. Deze vormt, durf ik zelfs te stellen, de basis van het Evangelie. Al die andere zaken zijn bijzaken. Mij maakt het niet uit of je je prettig voelt bij allerlei wetjes, bij de joodse feesten, of bij het niet eten van vlees, maar waak er alsjeblieft voor om het aan anderen op te leggen. Want de focus van iedere christen is, en moet zijn, om het Evangelie te verkondigen. Niet het Evangelie van new age, van de platte aarde of van de wet, maar het Evangelie van Jezus Christus.

 

Welk christelijk bijgeloof hang jij aan? Of zie ik het totaal verkeerd? Laat het me hieronder weten (het kan even duren voor je bericht wordt geplaatst).